Sunday 13 December 2015

Chai Nat Brand & Packaging Design Research 2014-2015


 ต่อยอดงานวิจัยจากปี 2556  ในปีงบประมาณ 2558 ผศ.ประชิด ทิณบุตร ได้ลงพื้นที่วิจัยที่ชัยนาท ใช้วิจัยวิทยาแบบให้ชุมชน ได้มีส่วนร่วม(Community Based participatory Research : CBPR) โดยให้ผู้เกี่ยวข้องและมีส่วนได้ส่วนเสียได้ร่วมให้ข้อมูล และร่วมตัดสินใจคัดเลือกผลงานโดยวิธีการประชุมสนทนากลุ่ม(Focus Groups) ในการตัดสินใจในผลงานการออกแบบพัฒนา ผลงานออกแบบพัฒนาตราสัญลักษณ์และรูปลักษณ์บรรจุภัณฑ์ใหม่ ของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มสมันไพรบ้านโรงวัว อำเภอเมืองชัยนาท สร้างแบรนด์ใหม่ชื่อ ชัยนารถเฮิร์บ ใช้ชื่อพ้องเสียงของจังหวัดเพื่อเชื่อมโยงการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สื่อสารถึงจังหวัดชัยนาท โดยการ บรรยาย นำเสนอแนะแนวทางการพัฒนาต่อยอดการสร้างสรรค์คุณภาพผลิตภัณฑ์ การร่วมวิพากษ์ การสาธิต การร่วมแสดงความคิดเห็นแบบสนทนากลุ่มย่อย และส่งมอบชุดทดลองตลาดให้ไปดำเนินการต่อยอดทางธุรกิจที่เข้มแข็งและพึงพาตนเองได้ต่อไป และยังมีวิสาหกิจชุมชนกลุ่มอื่นๆอีก 7 กลุ่ม รวม 8 กลุ่ม ที่ได้รับการพัฒนา รายละเอียดเพิ่มเติมติดตามได้ที่ http://chainatbrand.blogspot.com

ผลการวิจัยออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์ชัยนาท ปีงปม.แผ่นดิน 2556

ผลการวิจัย
Prachid Chai Nat Packaging Design Moodboard 2014 แผนภาพสรุปผลการทำวิจัยออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์ชัยนาท จำนวน 16 ผลิตภัณฑ์ จาก 8 อำเภอ ในจังหวัดชัยนาท ปีพศ.2557 ปีงบประมาณ 2556 (เพิ่มเติม) ผลจากการวิจัยตามกระบวนการสร้างสรรค์และวิธีดำเนินการวิจัยแบบมีส่วนร่วม ทำให้ได้ชุดผลงานต้นแบบที่มีส่วนประกอบทางโครงสร้างและกราฟิกอัตลักษณ์สำหรับบรรจุภัณฑ์สินค้าให้แก่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนด้านการเกษตรในแต่ละอำเภอ รวม 8 อำเภอ อำเภอละ 2 ราย รวมทั้งสิ้น 16 ราย โดยกลุ่มผู้เชี่ยวชาญที่ได้ร่วมประเมินประสิทธิภาพและคุณภาพผลงานต้นแบบบรรจุภัณฑ์สินค้าใหม่ที่ได้พัฒนาภายใต้กรอบแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เห็นว่าภาพรวมด้านการออกแบบโครงสร้าง ด้านการออกแบบกราฟิกสำหรับบรรจุภัณฑ์ และด้านการรับรู้ทางด้านการตลาด เป็นผลงานการออกแบบที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพที่เป็นไปตามตามวัตถุประสงค์ อยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยรวมทุกอำเภออยู่ที่ 4.61 โดยที่ผู้วิจัยได้สรุปรวบรวมไฟล์ต้นแบบดิจิตัลที่มีลิขสิทธิ์ถูกต้องขององค์ประกอบทางกราฟิกอัตลักษณ์ อาทิ แบบตัวอักษรและตัวพิมพ์ ตราสัญลักษณ์ ภาพถ่าย ภาพประกอบ ข้อมูลสารสนเทศของสินค้าและผู้ผลิต บันทึกลงแผ่นดีวีดีมอบให้แก่ผู้ประกอบการแต่ละรายที่เข้าร่วมโครงการวิจัย และได้นำเสนอเผยแพร่องค์ความรู้สาระสำคัญการวิจัยครั้งนี้ไว้ที่เว็ปบลอกชื่อที่อยู่ http://chainatotop.blogspot.com
----------------------------------------------------------
มีกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดชัยนาท เข้าร่วมโครงการวิจัยในทุกอำเภอ อำเภอละ 2 ราย รวมจำนวน 16 ราย ดังนี้คือวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผลิตภัณฑ์จากกะลา อำเภอเมืองชัยนาท วิสาหกิจชุมชนกลุ่มสมุนไพรเพื่อสุขภาพ อำเภอเมืองชัยนาท วิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสานไม้ไผ่บ้านเนินไผ่ อำเภอมโนรมย์ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสานไม้ไผ่บ้านท่าแขก อำเภอมโนรมย์ ผลิตภัณฑ์ถั่วกรอบแก้ว ตราลุงผล อำเภอวัดสิงห์ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรรักษ์โลก อำเภอวัดสิงห์ วิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมศิลป์ ถิ่นเจ้าพระยา อำเภอสรรพยา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มส้มโอกวนสี่รสบ้านใหม่บางกระเบียน อำเภอสรรพยา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรบ้านสระไม้แดง อำเภอสรรคบุรี วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรดอนอรัญญิก อำเภอสรรคบุรี วิสาหกิจชุมชนกลุ่มไม้กลึงบ้านดอนกะโดน อำเภอหันคา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านเชี่ยน อำเภอหันคา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มกลุ่มออมทรัพย์บ้านเขาเกล็ด อำเภอหนองมะโมง วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านกุดจอก อำเภอหนองมะโมง วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรเนินขามพัฒนา อำเภอเนินขาม วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรทอผ้า ม.5 อำเภอเนินขาม
อภิปรายผลการวิจัย
ผลจากการวิจัยเรื่องการออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์สินค้าการเกษตรของวิสาหกิจชุมชน จังหวัดชัยนาท เพื่อพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขันที่มีประสิทธิภาพ ตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ในครั้งนี้นั้น มีกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดชัยนาท เข้าร่วมโครงการวิจัยในทุกอำเภอ อำเภอละ 2 ราย รวมจำนวน 16 ราย ดังนี้คือวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผลิตภัณฑ์จากกะลา อำเภอเมืองชัยนาท วิสาหกิจชุมชนกลุ่มสมุนไพรเพื่อสุขภาพ อำเภอเมืองชัยนาท วิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสานไม้ไผ่บ้านเนินไผ่ อำเภอมโนรมย์ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสานไม้ไผ่บ้านท่าแขก อำเภอมโนรมย์ ผลิตภัณฑ์ถั่วกรอบแก้ว ตราลุงผล อำเภอวัดสิงห์ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรรักษ์โลก อำเภอวัดสิงห์ วิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมศิลป์ ถิ่นเจ้าพระยา อำเภอสรรพยา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มส้มโอกวนสี่รสบ้านใหม่บางกระเบียน อำเภอสรรพยา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรบ้านสระไม้แดง  อำเภอสรรคบุรี วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรดอนอรัญญิก อำเภอสรรคบุรี วิสาหกิจชุมชนกลุ่มไม้กลึงบ้านดอนกะโดน อำเภอหันคา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านเชี่ยน อำเภอหันคา วิสาหกิจชุมชนกลุ่มกลุ่มออมทรัพย์บ้านเขาเกล็ด อำเภอหนองมะโมง วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านกุดจอก อำเภอหนองมะโมง วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรเนินขามพัฒนา  อำเภอเนินขาม วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรทอผ้า ม.5  อำเภอเนินขาม
ความสำเร็จของการวิจัยที่ได้ดำเนินตามกระบวนการสร้างสรรค์และวิธีดำเนินการวิจัยแบบมีส่วนร่วม(Community-based participatory research (CBPR) นับแต่ในขั้นตอนการสืบค้นข้อมูลระยะแรกที่ผู้วิจัยได้ลงพื้นที่เพื่อศึกษาและคัดเลือกผู้ประกอบการเพื่อเชิญเข้าร่วมโครงการวิจัยนั้น ทำให้ได้รับข้อมูลเชิงลึกทั้งทางภูมิศาสตร์และสารสนเทศที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ การบรรจุภัณฑ์ การจัดจำหน่าย รูปแบบการใช้วัสดุ การออกแบบโครงสร้างและการออกแบบคุณลักษณะกราฟิกของสินค้าทางการเกษตรของวิสาหกิจชุมชน ในเขตจังหวัดชัยนาท ของผู้ประกอบการ และได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานในพื้นที่ นับแต่องค์การบริหารส่วนตำบล กำนัน ผู้ใหญ่บ้านและสำนักงานพัฒนาชุมชนประจำอำเภอในพื้นที่การวิจัย เพื่อนำมาใช้เป็นฐานข้อมูลสำหรับการศึกษาวิจัยออกแบบพัฒนา  ซึ่งก็เป็นหลักการศึกษาวิจัยที่สอดคล้องกับวิธีการดำเนินงานวิจัยของ ณงค์ณุช นทีพายัพทิศ และสุพัฒน์ โตวิจักษณ์ชัยกุล (2554)ที่ใช้วิธีปฏิบัติการกลุ่มแบบมีส่วนร่วม (PAR) สร้างกรอบแนวคิดเพื่อนำจุดเด่นทางวิถีชุมชนที่เป็นต้นทุนทางวัฒนธรรมดั้งเดิมมาเป็นจุดขายทางวัฒนธรรมร่วมสมัย เพื่อสร้างกระบวนการออกแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์จักสาน การเสวนากลุ่ม (Focus Group) ผู้นำชุมชนและหน่วยงานองค์กรที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างเครือข่ายการประสานงานเชิงกลยุทธ์ด้านการบริหารจัดการและคัดกรองกลุ่มวิสาหกิจชุมชน การสัมภาษณ์ปราชญ์ชุมชนเพื่อค้นหาองค์ความรู้ภูมิปัญญาชุมชน รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลจากตัวชี้วัดผลสัมฤทธิ์ผลงานการออกแบบบรรจุภัณฑ์ เช่นเดียวกัน ซึ่งข้อมูลเบื้องต้นเหล่านี้ผู้วิจัยได้นำเสนอเผยแพร่และจัดทำตำแหน่งพิกัดแผนที่ทางภูมิศาสตร์ โดยการจัดทำการเชื่อมโยงใช้กับแผนที่ของกูเกิ้ล(Google Map) ที่สามารถเข้าถึงเข้าใช้ได้ตลอดเวลา เพื่อการเผยแพร่ การวางแผนพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ได้ในอนาคต ที่ URL : http://chainatotop.blogspot.com/p/location.html
ในส่วนการออกแบบพัฒนาต้นบรรจุภัณฑ์ครั้งนี้นั้น ทำให้ได้ชุดผลงานต้นแบบที่มีส่วนประกอบทางโครงสร้างและกราฟิกอัตลักษณ์สำหรับบรรจุภัณฑ์สินค้าให้แก่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนด้านการเกษตรในแต่ละอำเภอ รวม 8 อำเภอ อำเภอละ 2 ราย รวมทั้งสิ้น 16 ราย ผู้ประกอบการสามารถนำไปใช้เป็นต้นแบบจริงในการวางแผนการตลาด การผลิตจริง การจัดจำหน่าย การจดลิขสิทธิ์ สามารถสร้างมูลค่าเพิ่ม สร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อสินค้า และหรือใช้เป็นผลิตภัณฑ์ทดสอบทางการตลาดต่อคู่ค้าและผู้บริโภคได้จริง อย่างเหมาะสมกับขีดความสามารถทางการค้า การผลิตและการลงทุนของแต่ละราย และหรือสามารถนำไปปรับประยุกต์ใช้ได้กับเทคโนโลยีการผลิตที่มีอยู่เดิมหรือที่เปลี่ยนแปลงไปตามสภาพเศรษฐกิจและสังคม ทั้งนี้เพราะผู้วิจัยมีความรู้และประสบการณ์ในการสอนมานานกว่า 30 ปี มีประสบการณ์ในการเป็นนักออกแบบบรรจุภัณฑ์อิสระ การเป็นวิทยากรที่ปรึกษางานโครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์สินค้าสินค้าชุมชนให้แก่หน่วยงานภาตรัฐและเอกชนอยู่เป็นประจำ ทำให้มีความเข้าใจในขั้นตอนและการดำเนินการออกแบบพัฒนานั้นต้องดำเนินการอย่างครอบคลุมทั่วทั้งทุกส่วนประกอบหลักสำคัญ 2 ประการ ซึ่งได้แก่ การออกแบบโครงสร้างบรรจุภัณฑ์และการออกแบบกราฟิกสำหรับบรรจุภัณฑ์ (ประชิด ทิณบุตร,2531) ซึ่งคุณลักษณะของกราฟิกอัตลักษณ์บนบรรจุภัณฑ์และแบรนด์สินค้าของผู้ประกอบการในแต่ละท้องถิ่นนั้น ผู้วิจัยได้ออกแบบตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เพิ่มเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มและให้เป็นมาตรฐานอย่างถูกต้องตามกฏหมายลิขสิทธิ์ โดยต้องการให้เป็นแบรนด์ของชุมชน เพื่อให้เป็นประสบการณ์ ความภาคภูมิใจร่วมในแบรนด์ เกิดประทับใจให้รู้สึกรับรู้ความเป็นเจ้าของร่วม ก็ได้รับการเห็นด้วย เกิดการยอมรับทั้งสมาชิกในกลุ่มและเจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน ซึ่งก็สอดคล้องกับหลักการสร้างคุณลักษณะของแบรนด์ (Brand Attribute) ที่เกรียงไกร กาญจนโภคิน (2551) ได้กล่าวสนับสนุนแนวคิดสร้างสรรค์นี้เอาไว้ว่า Brand Attribute เป็นสิ่งที่ผู้คนมองเห็นและสัมผัสได้อย่างชัดเจน เป็นรูปร่างภายนอกและเป็นคุณสมบัติที่ทุกคนสามารถสัมผัสได้ เช่นตราสัญลักษณ์สินค้า (Symbol & Logo ) และกราฟิกร่วมสื่อสาร (Corporate Graphic Identity) ที่สามารถนำไปจดทะเบียนลิขสิทธิ์และนำมาประเมินมูลค่าเป็นสินทรัพย์ของผู้ประกอบการได้
ซึ่งภาพรวมของการสรุปผลงานและการประเมินประสิทธิภาพผลงานออกแบบของแต่ละกลุ่มวิสาหกิจนั้น กลุ่มผู้เชี่ยวชาญที่ได้ร่วมประเมินประสิทธิภาพและคุณภาพผลงานต้นแบบบรรจุภัณฑ์สินค้าใหม่ที่ได้พัฒนาภายใต้กรอบแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เห็นว่าภาพรวมด้านการออกแบบโครงสร้าง ด้านการออกแบบกราฟิกสำหรับบรรจุภัณฑ์ และด้านการรับรู้ทางด้านการตลาด เป็นผลงานการออกแบบที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพที่เป็นไปตามตามวัตถุประสงค์ อยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยรวมทุกอำเภอ มีค่าอยู่ที่ 4.61 ซึ่งการประเมินประสิทธิภาพนี้ก็เป็นขั้นตอนการสรุปผลรวมที่สอดคล้องกับผลงานวิจัยของ นพวรรณ ชีวอารี (2555) ที่ได้ทำการวิจัยเรื่อง การวิจัยและพัฒนาบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์หมูแปรรูปเพื่อส่งเสริมการขายกรณี ศึกษาบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์หมูแปรรูปในชุมชนท้องถิ่นจังหวัดนครปฐม ที่ใช้หลักการประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญและแบ่งประเด็นเป็น 4 ด้าน คือด้านการปกป้องผลิตภัณฑ์ ด้านการบรรจุผลิตภัณฑ์ ด้านอำนวยความสะดวก ด้านส่งเสริมการจำหน่าย
และในขั้นการส่งมอบงานนั้นผู้วิจัยได้นำข้อมูลความต้องการเพิ่มเติม คำแนะนำและข้อคิดเห็นต่างๆของผู้มีส่วนร่วมพิจารณาตัดสินใจเลือกภาพรวมของผลงาน และแก้ไขข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับกราฟิกอาร์ตเวิร์คบนบรรจุภัณฑ์ ให้ถูกต้องตามกฏหมายและข้อบังคับที่เกี่ยวข้องแล้ว จึงสรุปบันทึกไฟล์ดิจิตัลต้นแบบทั้งหมดอันได้แก่ ไฟล์ภาพถ่ายผลิตภัณฑ์สินค้า(Product Items Files) ไฟล์ตราสัญลักษณ์และอัตลักษณ์กราฟิกที่เกี่ยวข้องกับสื่อทัศน์ภาพประกอบ(Illustration) ทางการพิมพ์ แบบตัวอักษรและตัวพิมพ์ (Symbol & logo ,Digital Corporate Identity,Typefaces) ไฟล์ภาพกิจกรรมการมีส่วนร่วมในการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ (Design and Development Participation Acts) ฯลฯ ของผู้ประกอบการแต่ละราย ลงในแผ่นดีวีดี เพื่อนำส่งมอบให้ผู้ประกอบการได้นำไปใช้ประโยชน์ทางการผลิตและในเชิงพาณิชย์ สามารถใช้เป็นเครื่องมือเพื่อการแข่งขันทางการค้าที่มีประสิทธิภาพได้จริงในอนาคตต่อไป